انواع فرش های ایرانی وسبک های آن

امروزه کمتر کسی است که با انواع فرش آشنایی نداشته باشد.به طور کلی فرش های به دونوع فرش دستباف وفرش ماشینی طبقه بندی شده اند.ما در ادامه با هردونوع فرش وسبک های آن آشنا می شویم تا بتوانیم انتخاب بهتری را برای منزلمان داشته باشیم.

فرش های ماشینی به ۲ گروه با الیاف طبیعی و الیاف مصنوعی تقسیم می شود.استفاده از الیاف طبیعی باعث بالاتر رفتن قیمت آنها می شود والبته فرش های دستباف.به دلیل بالا بودن هزینه و بهینه سازی هزینه درعموم کارخانه ها از ترکیب الیاف طبیعی و مصنوعی استفاده می شود، تا عموم افراد توانایی خرید آن را داشته باشند.

فرش ایرانی ماشینی قدمتی بالای نیم قرن دارد. این نوع فرش ها در اوایل دهه پنجاه مورد استقبال عموم قرار گرفت، که در همان زمان کوتاه نیز توجه بالایی به آن شده است وتوانست جزو محبوب ترین فرش ها قرار بگیرد. این نوع فرش ها دارای تنوع بسیار فراوانی است.

مدل وسبک های فرش ماشینی به۳دسته تقسیم می شود که شامل فرش های بی سی اف، پلی استر و اکرولیک است. در این قسمت ازاین مقاله شما به شناخت کافی ازفرش هاهمچون نحوه تولید آنها، مزایا و معایب آن می پردازیم.

در فرش ها تفاوت های زیادی نظیرتراکم، شانه ، الیاف ، طرح و نقشه وجود دارد که با توجه به این تفاوت ها از هم تفکیک می شوند. هر چه تراکم کار بالاتر باشد. کار باکیفیت تر میشود وارتباط آن ها مستقیم است یعنی هرچه تراکم بالاتر کیفیت نیز بالاتر و بالعکس.

بیشتر بخوانید: ۱۰ روش ست کردن فرش و مبل با دکوراسیون منزل

از محبوب ترین فرش ها میتوان به فرش هایی با نخ اکرولیک اشاره کرد.

در اوایل تولید فرش های ماشینی بیشتر با نخ های بی سی اف بافته می شدند. اما اکنون با گذشت زمان وبروزشدن دستگاه ها نخ های اکرولیک معایبی داشتند مانند پرزدهی بالا که باپیشرفت تکنولوژی و گذشت زمان این مشکلات برطرف شدند.

بگونه ای که در برخی ازفرش های فانتزی نیز از نخ اکرولیک استفاده می شود.

در این قسمت به موارد استفاده شده در الیاف طبیعی و مصنوعی میپردازیم.

فرش های بافته شده با الیاف مصنوعی به۳ دسته ، فرش های اکرولیک، فرش های پلی استر و فرش های بی سی اف تقسیم میشوند.

به تحلیل این ۳گروه فرش،همراه با مزایا و معایب آن می پردازیم.

فرش های اکرولیک

جزو فرش های محبوب کلاسیک پسند هستند. در موارد محدودی نیزدر فرش های فانتزی نیز از نخ های اکرولیک برای بافت آن استفاده می شود.

فرش های پلی استر یا فرش ابریشم

فرش های پلی استر که اقلیت جامعه با نام دیگر آن یعنی فرش ابریشم آشنایی دارند. این نوع فرش ها بیشتر در فرش های مدرن وفانتری کاربرد دارند.از دلایلی که از این نوع نخ برای فرش های فانتزی استفاده می شود ، قیمت مناسب آن است.

این فرش ها بیشتر در اکثر مواقع در اتاق خواب کاربرد دارد. زیرا هزینه کمتری نیز دارند. ترجیح عموم این است که هزینه بیشتری را صرف خرید در  فرش های پذیرایی منزل کنند.

فرش بی سی اف

بعد از نخ ابریشم الیاف بی سی اف بیشترین کاربرد را در بافت های فانتزی دارد، به دلیل پلاستیکی بودن آن. مقاومت کمتری نسبت به محیط دارند وطول عمر مفید آن ها نسبتا کمتر هستند.این نوع فرش ها در شانه و تراکم رده پایینی دارند.

بالاترین شانه این نوع فرش ها۵۰۰شانه است.از این گونه نخ ها در بافت فرش های سه بعدی، اتاق کودک، گبه و فریز استفاده می شود.طول عمر مفید این فرش ها بین۲الی۴ سال است. این نوع فرش ها ضخامت بالایی دارند و پفکی شکل هستند.

فرش ها برچه اساسی طراحی می شوند؟

فرش ها  با توجه به اقلیم ومشاغل گذشته ویا الهام ازطبیعت طراحی می شوند. بعضی از طراحی به صورت هایبالک تولید می شود که عموم ازآن با نام فرش برجسته یاد می کنند.

در ادامه می خواهیم فرش های دستباف بپردازیم.که یک هنر برای کشورما تلقی می شود ویک برندهنری در سطح جهان است.دسته بندی این فرش ها برحسب محل بافت آن است.

تابلوهای فرش دستباف

یکی از دیدنی های دنیای فرش، تابلو فرش های نفیس هستند که در رنگ ها واشکال مختلف در بازارهستند.

فرش های ترک بافت

فرش های دستباف آذربایجان از زمان صفویان مورد توجه عموم قرار گرفت، که به ۳ دسته ی روستایی بافت، عشایری بافت و شهری بافت تقسیم می شوند.

فرش های روستایی بافت (فرش هریس، مهربان، گراوان، کلیبر، شربیان و…)

فرش های شهری بافت (تبریز، اسکو، مراغه، خوی و…)

فرش های کرد بافت

هنر فرشبافی در کردستان جزو میراث فرهنگ مردمان شمال غربی ایران محسوب می شود.طرح های هندسی افشار، که ازخصوصیات بارزفرش های کردستان است، که از نمادهای پیچیده به زبان کردی شکل گرفته اند.چله فرش دستباف کردستان در اکثر مواقع با پشم ضخیم کشیه می شود. در فرش ها با ۲گروه جداگانه بافته می شود.

از فرش های کردستان میتوان به فرش های قوچان، بجنورد و فرش های عشایری سنقز اشاره کرد. از طرح های مشهور فرش کردی میتوان به فقوش فرش های کرمان، بیجار، ساروق و کرمانشاه اشاره کرد.

فرش های استان شمالی ایران

در استان های شمالی از جمله مازندران در هنر فرشبافی فعالیت داشته اند.فرش های منطقه کلاردشت که شهرت جهانی دارند، که با نام خرسک از آن یاد میکنند.طرح های این نوع فرش با توجه به الهامات از تراوشات ذهنیست. قالیبافی در شمال شرق ودر بین ترکمن ها نیزرایج بوده که۳ دسته از ترکمن های ساکن در ایران در این حوزه فعالیت دارند.

فرش های خراسان ومشهد

در این قسمت از ایران فرش بافی از زمان شاهرخ میرزا در دوران تیموریان رایج است. یعنی در حدودا۱۵۰۰ ساله هستند.مانند فرش های معروف مشهد، بیرجند و…

فرش نماز که از قدیمی ترین نوع فرش هاست. حدودا قدمت این فرش۵۰۰سال است، که توسط شاه طهماسب به شاه سلیمان هدیده داده شده است. بافت ویژه فرش های مشهد متفاوتند.استحکام این نوع فرش ها به علت ترکیب گره فارسی وترکیبی بالاتر است.این نوع فرش ها از شکیل ترین وقدیمی ترین فرش های ایران است.

فرش های مرکزایران

در ۳۰سال گذشته تحولات فرش بافی در تهران رخ داده است، که دارای ویژگی های مشخصی است.

گره های این نوع فرش از نوع فارسی هستند،ارتفاع پرزها کوتاه و بافت آن نسبتا سبک و فشرده است.پشمی که در این قالی ها هستند کیفیت بالایی دارند.همچنین قالی های تهران حالت ابریشم ومخملی هستند.

تارهایی از جنسنخ پنبه ای هستند و پود های آن به رنگ آبی وسفید هستند.رنگ روشن درزمینه کار طراحی ونقش هایی همچون ترنجی، درختی، حیوان دار، هراتی و…

فرش های سیستان و بلوچی

فرشهای سیستانی وبلوچی ازکهن ترین فرش های ایران است. قالیچه های بلوچ در اطراف، تربت حیدریه، کاشمر، تربت جام، سرخس بافته می شود.

فرش های عشایری

فرش های عشایری از نامشان مشخص است، توسط عشایر کشور بافت می شوند. در این طرح ها قرینه بودن معنا ندارد.قالیچه های عشایر شاهسون از نظر رنگیبه قالیچه های کردی شباهت دارند. قدمت بافندگی عشایر کمتر از ۲۰۰ سال است.

از ویژگی های آن بافت های ساده با طراحی های هندسی است، یکی از محبوب ترین فرش های عشایری، فرش قشقایی است. با طرح هایی مانند ترمه گل، محرمات، شاهپسند، کله اسبی و.. اشاره کرد.

فرش زاگرس نشینان

استان همدان جز یکی از مناطق زاگرس نشین در بافت فرش است. فرش هایی مانند موصولا. سبک فرش های همدان منحنی وشاخه شکسته هستند. در بعضی موارد هندسی با طرح های دسته گل، ترنج دار، تپه ای و… هستند.

در چهارمحال  طراح های خشتی، در اراک ومرکزی فراهان ، ساروق و… در استان لرستان بوته ای وسرتاسری بافته می شوند.

فرشهای فلات مرکزی

فرش های فلات مرکزی مانند فرش کاشان، قم که در جهان شهرت دارند، فرش های شهر بافت هستند. طرح های مرسوم ر فرش قم، ترنج ولچک، تبه و…هستند. از نکاتی که در فرش کاشان میتوان به آن اشاره کرده متقارن بودن آن است.

فرش های اصفهان به ۳ گروه روستایی،عشایری و شهری بافت تقسیم می شوند. فرش ها کرمان و یزد با طرح هایی مانند گل، شکوفه، برگ وحیوانات شهرت دارند.

برای دیدن دیگر مقالات کلیک کنید.